Wanneer je worstelt met codependentie, jezelf en je gevoelens en behoeftes opzijzet en de neiging hebt om verstrikt te raken in relaties en problemen, vraag je je waarschijnlijk af hoe je jouw ongezonde relatiepatronen kunt veranderen en doorbreken. Hoe kun je stoppen met jouw codependent gedrag? Hoe kun je je losmaken van anderen en verantwoordelijkheid nemen voor jouw eigen geluk? Jezelf en jouw behoeftes echt leren kennen en goed voor jezelf gaan zorgen? Lees het in deze blog:

Hoe te stoppen met codependent gedrag

Als je codependente eigenschappen hebt, vraag je je waarschijnlijk af hoe je in vredesnaam deze patronen kunt veranderen en hoe je ermee kunt stoppen. Er zijn veel boeken beschikbaar die je kunnen helpen codependentie in het algemeen beter te begrijpen. Je kunt de online training Doorbreek je codependentie patronen volgen om je eigen patronen beter te begrijpen en te leren doorbreken. Daarnaast is therapie van onschatbare waarde bij het doorbreken van de disfunctionele overlevingsmechanismes en het verwerken van de oorzaken van wederzijdse afhankelijkheid, zoals jeugdtrauma.

Maak jezelf los van problematische mensen

Codependents hebben de neiging om verstrikt te raken in andermans problemen. We proberen mensen, die vaak niet willen veranderen, te repareren, te controleren, te redden, advies te geven en oplossingen op te dringen. Dit gedrag, hoe goed bedoelt ook, werkt meestal averechts. We raken gefrustreerd omdat we meestal geen invloed kunnen uitoefenen op verandering, ondanks onze ongelooflijke inspanningen. En ons concentreren op de problemen en tekortkomingen van andere mensen, leidt ons af van verantwoordelijkheid nemen voor ons eigen aandeel in de problemen en het veranderen van onszelf. Dit controlerende en reddende gedrag belast onze relaties. Onze dierbaren hebben een hekel aan ons zeuren en onze eisen, onze air van superioriteit en onze ultimatums.

Verstrikking en vervloeiing van emoties

Onze emoties kunnen ook verstrikt zijn in, of afhankelijk zijn van, de gevoelens van andere mensen. Het kan zijn dat wanneer je partner in een goed humeur is, jij in een goed humeur bent en wanneer zij in een slecht humeur zijn, jij dat ook bent. Of je kunt moeite hebben met het herkennen van je eigen gevoelens; je bent losgeraakt van jezelf omdat je je constant zorgen maakt over hoe andere mensen zich voelen. Er zijn nauwelijks grenzen tussen de emoties van de ander en die van jou.

Je aandacht en energie op jezelf richten en voor jezelf zorgen

We kunnen ons losmaken van anderen door te leren ons met liefde te onthechten en te stoppen met faciliteren en pleasen. Te beginnen met het stellen of creëren van grenzen. Zorg voor een gezonde emotionele of fysieke ruimte tussen jou en je geliefde, zodat jullie allebei de vrijheid hebben om je eigen keuzes te maken en je eigen gevoelens te hebben. Stoppen met codependent gedrag kan ook betekenen dat je een ongemakkelijke of onveilige situatie verlaat, geen ruzie aangaat, nee zegt of geen advies geeft.

Vraag jezelf eens af:

• Hoe raak jij verstrikt in andermans leven of problemen?
• Welke soorten grenzen zullen je helpen afstand van de situatie te nemen en jouw behoeften te prioriteren?
• Hoe voel je je nu? Probeer aandacht te schenken aan je gevoelens, je gedachten en hoe je lichaam aanvoelt; merk je eigen gevoelens op als afzonderlijke gevoelens van andere mensen. Het bijhouden van een emotiedagboek kan je hierbij helpen. Als het moeilijk is te luisteren naar de gevoelens die in je lichaam aanwezig zijn, doe dan de gratis challenge “Luisteren naar je lichaam”.

Neem verantwoordelijkheid voor jouw aandeel

In het begin van het herstel hebben de meeste mensen met codependent gedrag het moeilijk om zichzelf en hun relaties objectief te bekijken. Ze ervaren enige ontkenning. Ik bedoel dit niet als kritiek. De ontkenning is als een zelfbeschermende strategie die we gebruiken om met onze overweldigende pijn om te gaan. Ontkenning probeert ons te beschermen tegen onze woede, wanhoop en schaamte, maar het wordt een barrière voor het veranderen van onze codependentie patronen.

Soms worstelen we ermee om verantwoordelijkheid te nemen voor ons aandeel in onze disfunctionele relaties of problemen. In plaats daarvan zijn we geneigd anderen de schuld te geven. Het is gemakkelijker om anderen de schuld te geven. Maar wanneer we anderen de schuld geven van onze problemen, gedragen we ons als slachtoffers en maken we ons afhankelijk van de vraag of andere mensen zullen veranderen.

Bewustwording verkrijgen betekent verantwoordelijkheid nemen voor onszelf, maar geen verantwoordelijkheid nemen voor wat andere volwassenen doen. Je bent niet verantwoordelijk voor de slechte beslissingen die jouw alcoholistische echtgenoot neemt, of voor de gezondheid van je moeder. Je bent verantwoordelijk voor je eigen geluk en gezondheid, wat betekent dat je keuzes hebt en de leiding kunt nemen over jouw situatie, zelfs als je man blijft drinken of als je moeder haar diabetes niet onder controle houdt.

Vraag jezelf eens af:

• Kun je jezelf openstellen voor de mogelijkheid dat je blinde vlekken hebt? Wat zouden deze kunnen zijn? Als je moeite hebt om jezelf en je situatie objectief te bekijken, heb je dan een vriend(in) die je vertrouwt en die je kan helpen de dingen vanuit een ander perspectief te bekijken?
• Geef je anderen de schuld van je problemen of jouw ongeluk in relaties?
• Denk je vaak: Ik zal gelukkig zijn als _____?
• Wat kun je doen om te genieten van het huidige moment?
• Wat is de eerste stap die je nu kunt nemen om jezelf krachtiger te maken en te beginnen met het oplossen van je problemen?

Jezelf leren kennen

Verstrikking in codependente relaties en families weerhoudt ons ervan een diep en positief begrip van onszelf te ontwikkelen. Vaak werd angst gebruikt om ons te dwingen ons te conformeren aan gezinsnormen en we werden niet aangemoedigd om onze eigen gevoelens, behoeftes, interesses en overtuigingen tijdens de kindertijd te onderzoeken. We hebben geleerd om te onderdrukken wie we zijn om anderen te plezieren en conflicten te vermijden.

Op volwassen leeftijd hebben we de neiging om verstrikt te blijven of ons op andere mensen te concentreren, zodat we echt niet weten wie we zijn, wat we leuk vinden of wat we willen. We worden gedefinieerd door onze rollen (echtgenoot, moeder, leraar, enz.) en overlevingsstrategieën in plaats van gezien te worden als de bijzondere en complexe individuen die we zijn. Herstel van codependentie moet daarom ook onszelf leren kennen bevatten. Onszelf leren kennen is niet egocentrisch of egoïstisch. Het is een gezonde interesse en geeft respect en waardering voor onszelf. Het betekent dat we om onszelf geven en nieuwsgierig zijn naar wie we zijn.

Vragen die je helpen jezelf te leren kennen:

• Wat doe je graag voor je plezier? Hoe vaak doe je het?
• Hoe wil je behandeld worden?
• Wat zijn je lange termijn doelen?
• Waar geloof jij in?

Je kunt het dagelijks bijhouden van een emotiedagboek gebruiken om je gevoelens en behoeftes beter te leren kennen.

Zelfliefde

Onze focus op het bewaren van vrede, behagen en het zorgen voor anderen, in combinatie met angst voor afwijzing en ontoereikendheid, houden ons vaak vast in onbevredigende relaties waarin we gebrek aan respect, misbruik of eenzaamheid accepteren. We moeten de moed verzamelen om ons authentieke zelf te zijn en jezelf lief te hebben om te herstellen van codependentie.

We kunnen dit doen door het hebben van zelfcompassie, het accepteren van onze onvolkomenheden en fouten en regelmatige zelfzorg. Zelfliefde is ook iets aardigs tegen jezelf zeggen in plaats van zelfkritisch te zijn of je tekortkomingen te overdrijven. Zelfliefde geeft prioriteit aan je fysieke basisbehoeften, zoals voldoende slaap krijgen, voedzaam voedsel eten en sporten.

Zelfliefde is ook grenzen stellen, je mening geven, vragen om wat je nodig hebt en tijd vrijmaken voor plezier en sociale contacten. Als je niet gewend bent om voor jezelf te zorgen, kan het eerst wat ongemakkelijk voelen, maar met elke kleine daad van zelfcompassie of zelfzorg neem je concrete stappen om steeds meer van jezelf te houden. De schrijfoefeningen met je innerlijke kind in het emotiedagboek kunnen hierbij ook helpend zijn. Uiteraard ook de online training Doorbreek je codependentie patronen met vele tools en oefeningen die je op je eigen tempo kan volgen.

Nog enkele vragen:

• Wat is één ding die je deze week kunt doen voor je emotionele gezondheid?
• Wat is één ding die je deze week kunt doen voor je lichamelijke gezondheid?
• Wat zeg je meestal tegen jezelf als er iets misgaat? Wat zou je in plaats daarvan kunnen zeggen dat begripvol en ondersteunend zou zijn?

Herstellen van codependentie is een uitdagend proces. Doe het stapje voor stapje. Probeer deze concepten voor herstel van codependentie beetje bij beetje te implementeren en verwacht niet dat je het perfect doet!