Verlaat jij jezelf, zoals ze vroeger jou verlieten?

Vind je het moeilijk om jezelf te vertrouwen? Verberg je delen van jezelf – je gevoelens, overtuigingen en ideeën – om erbij te horen, niet tot last te zijn of anderen te pleasen? Verminder of negeer je je gevoelens omdat je denkt dat ze er niet toe doen?

We laten onszelf in de steek als we onszelf niet waarderen, niet in ons eigen belang handelen en onszelf niet bemoedigen en troosten. Merk eens op of onderstaande voorbeelden van zelfverloochening op jou van toepassing zijn.

Voorbeelden van zelfverlating

Niet op je intuïtie vertrouwen

Aan jezelf twijfelen, te veel nadenken en piekeren, anderen beslissingen voor je laten nemen en ervan uitgaan dat zij meer weten dan jij.

Pleasen

Op zoek naar bevestiging van anderen, je eigen behoeften en interesses onderdrukken om anderen te pleasen.

Delen van jezelf verbergen

Je interesses en behoeftes opgeven, je gevoelens niet delen.

Perfectionisme

Onrealistisch hoge verwachtingen van jezelf hebben, je niet waardevol voelen, ongeacht hoeveel je doet en wat je bereikt.

Zelfkritiek en oordelen

Kwetsende dingen tegen jezelf zeggen als je niet aan je eigen pijnlijk hoge normen voldoet.

Je behoeften niet respecteren

Niet erkennen dat je behoeften belangrijk zijn, niet voor jezelf zorgen, het gevoel hebben dat je zelfzorg niet waard bent.

Je gevoelens onderdrukken

Ongemakkelijke gevoelens wegduwen door ontkenning, stemmingsveranderende middelen en vermijding.

Niet handelen volgens je waarden

Dingen doen om anderen een plezier te doen, zelfs als ze in strijd zijn met je overtuigingen en waarden.

Codependente relaties

Waarbij je je vooral richt op de behoeften, wensen en problemen van een ander en jezelf verwaarloost.

Niet voor jezelf opkomen

Niet vragen wat je nodig hebt, geen grenzen stellen en handhaven, toestaan dat mensen misbruik van je maken.

Waarom laten wij onszelf in de steek?

Zelfverlating heeft zijn oorsprong in de kindertijd. Het is waarschijnlijk dat je ouders of andere invloedrijke volwassenen niet aan je emotionele en/of fysieke behoeften voldeden in je kindertijd – ze hebben je emotioneel of fysiek verlaten – waardoor je je onwaardig en niet beminnelijk voelt.

Als volwassenen hebben we de neiging om dit soort patronen uit onze kindertijd te herhalen, omdat ze bekend en vertrouwd zijn: we kiezen herhaaldelijk partners en vrienden die ons slecht behandelen, misbruiken of niet steunen. En we doen hetzelfde met onszelf. We weten niet hoe we ervoor onszelf moeten zijn, omdat er niemand echt voor ons was als kind en we dus geen goed voorbeeld hebben.

Zelfverlating is dus aangeleerd gedrag, een manier waarop je probeerde om te gaan met ongezonde of disfunctionele familiedynamiek. Kinderen zijn afhankelijk van volwassenen om in hun emotionele en fysieke behoeften te voorzien.

Maar als je in een onvoorspelbaar, chaotisch of emotioneel onveilig gezin leeft, leer je je ware zelf te verbergen. Je gedraagt je als een kameleon, die verandert in welke rol dan ook die de vrede bewaart en je helpt spot, vernederingen, fysieke en emotionele pijn te vermijden.

Je leert je gevoelens en behoeften te onderdrukken, je leert dat je waarde afhangt van wat je bereikt of doet (en wat je ook doet, het is waarschijnlijk nooit genoeg), je leert dat je behoeften, interesses en doelen er niet toe doen en dat je geen liefde en medeleven verdient.

Zelfverlating is een zelfdestructief patroon dat kan bijdragen aan angst, depressie, een laag zelfbeeld en onbevredigende relaties.

Jezelf verlaten was misschien een noodzaak tijdens je kindertijd, maar het is nu niet meer behulpzaam. Laten we dus eens kijken hoe je jezelf kunt gaan vertrouwen en waarderen.

Hoe je kunt stoppen met jezelf in de steek te laten

De belangrijkste relatie in je leven is de relatie die je met jezelf hebt. Want wat er ook gebeurt, je zult altijd bij jezelf zijn. Je moet op jezelf kunnen vertrouwen. En je relatie met jezelf is het sjabloon voor alle andere relaties die je vormt.

Daarom is het belangrijk dat we een liefdevolle relatie met onszelf opbouwen, ook al voelt dat ongemakkelijk en weten we niet helemaal hoe we dat moeten doen. We moeten onszelf laten zien, onszelf toestaan om onszelf vrij te uiten en erkennen dat we niet perfect zijn, maar volkomen de moeite waard.

Je stopt met jezelf in de steek te laten en begint een liefdevolle relatie met jezelf op te bouwen als je het volgende doet:

Sta jezelf toe om gevoelens en behoeften te hebben

Iedereen heeft gevoelens en behoeften. Als kind (of zelfs in sommige van je volwassen relaties) mocht je ze misschien niet uiten, maar je kunt nu een veilige haven zijn voor je eigen gevoelens en behoeften. Als je luistert, vertellen je gevoelens je wat je nodig hebt en als je aan je behoeften voldoet, zul je gelukkiger en gezonder zijn.

Om te beginnen, oefen je met het identificeren van je gevoelens gedurende de dag. Vraag jezelf af: “Ik voel me ___________. Wat heb ik nu nodig?”

Het doel is om aanwezig te blijven bij je moeilijke gevoelens, in plaats van jezelf in de steek te laten als je je overweldigd voelt. Meditatie is een ander hulpmiddel, dat je kan helpen om je gevoelens te accepteren en te tolereren.

Wees authentiek

Probeer geen delen van jezelf te verbergen uit angst voor afkeuring of oordeel. Niet iedereen zal je aardig vinden – en dat is oké. Maak jezelf niet kleiner en verander niet om anderen te plezieren. Laat zien wie je bent door je werk, creatieve bezigheden, je kleding, je hobby’s, interesses en passies. Als je het gevoel hebt dat je niet in contact staat met je ware ik, besteed dan tijd aan het (her)ontdekken van wat je leuk vindt en wat belangrijk voor je is.

Oefen zelfcompassie

Iedereen verdient zorg en troost als je het moeilijk hebt. Vaak zijn we geweldig in het zorgen voor anderen, maar we minimaliseren onze eigen worstelingen en falen in het liefhebben van onszelf, wanneer we het het meest nodig hebben.

In plaats van jezelf genadeloos te beoordelen en te bekritiseren voor verschillende tekortkomingen, betekent zelfcompassie dat je vriendelijk en begripvol bent, wanneer je wordt geconfronteerd met persoonlijke tekortkomingen.

Want wie heeft er gezegd dat je perfect moet zijn?
De meesten van ons hebben als kind niet geleerd hoe belangrijk zelfcompassie is, dus moeten we onszelf deze vaardigheden als volwassenen aanleren. En als je ouders je geen compassie toonden, kan dit vreemd aanvoelen. Het zal makkelijker en comfortabeler worden met oefening.

De basisprincipes van zelfcompassie zijn:

• Merk op wanneer je worstelt. Door je lichaamsgevoelens (spierspanning, pijntjes, snelle hartslag, enzovoort) op te merken, kun je opmerken wanneer je een teleurstelling, verlies of moeilijke tijd doormaakt.
• Erken dat iedereen lijdt, moeilijkheden heeft en fouten maakt. Wanneer je dit doet, voel je je verbonden met anderen door je worstelingen in plaats van jezelf geïsoleerd en ontoereikend te voelen vanwege hen.
• Aanwezig zijn bij je negatieve gevoelens. Het doel is om je bewust te zijn van je gevoelens, maar ze niet te veroordelen. Je wilt ze ruimte geven, zodat je ze daarna ook weer los kunt laten.

Je kunt ook nadenken over welke concrete acties je kunt ondernemen om jezelf te troosten. Het emotiedagboek “Ik hou van mij” met schrijfoefeningen om een liefdevolle relatie met jezelf op te bouwen kan hierbij een hulpmiddel zijn.

Opkomen voor jezelf

Een ander belangrijk aspect van zelfliefde is voor jezelf opkomen en/of assertief zijn. Ik weet dat het eng kan zijn om voor jezelf op te komen en grenzen te stellen. De meesten van ons zijn bang om mensen te beledigen of boos te maken – en bang dat we in de steek gelaten worden als we dat doen.

Maar het alternatief — anderen over je heen laten lopen — is zelfverlating. Het is zeggen: “De behoeften en wensen van anderen zijn belangrijker dan die van mij. En ik zal disrespect en verwijten accepteren, omdat ik niet denk dat ik iets beters waardig ben.” Dit is niet de basis van een gezonde relatie met wie dan ook!

Hoe ga jij om met jezelf?

• Luister je naar wat je lichaam en gevoelens je vertellen?
• Geef je prioriteit aan zelfzorg?
• Doe je wat goed voelt, ook als anderen het afkeuren?
• Troost jij jezelf als je het moeilijk hebt?
• Stel jij grenzen en laat je je niet leiden door je schuldgevoel?

Het maakt niet uit waar je begint, zet vandaag een kleine stap om jezelf te waarderen.

Bron: Sharon Martin