Veel codependents hebben de neiging overdreven zelfkritisch te zijn. Soms maken we grote fouten, doen we anderen pijn, verpesten we relaties of situaties en moeten we ons verontschuldigen en het goedmaken. Maar zelfs als we het goedgemaakt hebben, blijven we hard voor onszelf.
Zelfs als we de kleinste fouten maken voelen we ons schuldig en vergeven we onszelf niet. Bijvoorbeeld wanneer we te laat komen op een vergadering, of zelfs als we helemaal geen fouten maken, zoals een afspraak afzeggen, omdat we ziek zijn.
We hebben de neiging onszelf de schuld te geven van dingen die we niet fout hebben gedaan, of waarover we geen controle hadden of hebben. We piekeren over dingen die we misschien verkeerd hebben gedaan: misschien heb ik haar beledigd. Ik ben de slechtste vriend ooit. Zelfs kleine fouten kunnen we niet of moeilijk loslaten.
Waarom is zelfvergeving zo moeilijk?
Omdat we – en misschien ook anderen uit ons verleden – veel van ons eis(t)en en voortdurend teleurgesteld zijn of waren in onze onvolmaakte prestaties en ons gedrag, hebben we de neiging vast te houden aan onze fouten en onszelf te blijven bekritiseren voor dingen waarvan we denken dat we ze verkeerd hebben gedaan.
We hebben daardoor een strenge innerlijke criticus. We weten wel dat iedereen fouten maakt (grote en kleine), maar we kunnen onze eigen fouten niet accepteren, onszelf vergeven en verder gaan. In plaats daarvan komen we terecht in een cyclus van zelfkritiek, waarbij we onszelf onnodig hard straffen. We weten niet hoe we onszelf moeten vergeven, of we denken dat we het niet verdienen.
Wat is zelfvergeving?
Zelfvergeving is een manier om jezelf compassie te geven en je fouten te accepteren, zodat je verder kunt gaan. Het betekent niet dat je je fouten negeert, of je slechte keuzes excuseert. Integendeel, vergeving vereist dat je de verantwoordelijkheid neemt voor je daden en gelooft dat compassie en zelfliefde je in staat zal stellen vooruitgang te boeken in de richting van betere keuzes en persoonlijke groei.
Helpt zelfkritiek ons om het beter te doen?
Zelfkritiek kan een slechte gewoonte worden. Onszelf voortdurend straffen vanwege onze onvolkomenheden en fouten is niet goed voor ons en ook niet voor degenen die we mogelijk hebben gekwetst. De beste manier om de zaken recht te zetten (als we echt iets fout gedaan hebben) en ons gemoedsrust te voelen, is door onze fouten te erkennen en er de verantwoordelijkheid voor te nemen dingen anders te doen, onze excuses aan te bieden. We kunnen de veroorzaakte schade herstellen en ervan te leren. Het is veel moeilijker om deze dingen te doen als we vastzitten in zelfhaat of depressie dan wanneer we zelfcompassie beoefenen.
Affirmaties voor zelfvergeving
Affirmaties kunnen een positieve mindset en energie creëren en ze kunnen helpen anders over jezelf te gaan denken en jezelf uiteindelijk anders te behandelen. Hieronder staan enkele voorbeelden die je kunt proberen. Je hoeft ze niet helemaal te geloven en je kunt ze aanpassen in affirmaties die voor jou meer helpend of passend zijn. Je kunt ze ook beschouwen als intenties of doelen als dat jou helpt.
- Ik ben een mens en ik maak fouten, net zoals iedereen.
- Ik vergeef mezelf voor de pijn die ik heb veroorzaakt.
- Ik ben vergeving waard.
- Vergeving is een geschenk dat ik mezelf geef.
- Ik vergeef mezelf dat ik toen niet wist wat ik nu weet.
- Ik zal mijn gedrag uit het verleden niet beoordelen op basis van alles wat ik sindsdien heb geleerd.
- Ik behandel mezelf met compassie.
- Iedereen maakt fouten.
- Zelfvergeving is een proces. Ik zal kleine stappen blijven zetten om vrede te sluiten met mijn verleden.
- Zelfkritiek en zelfstraf helpen mij niet om te leren en mijn beste zelf te zijn.
- Zelfcompassie moedigt mij aan om te leren en te groeien.
- Ik kan mezelf tegelijkertijd vergeving en verantwoordelijkheid geven.
- Ik geloof dat ik mijn best heb gedaan met wat ik wist, wie ik was en de middelen die ik op dat moment had.
- Ik accepteer mezelf volledig.
- Ik accepteer mijn tekortkomingen en vergeef mezelf.
- Ik blijf gefocust op het heden en gebruik nu wat ik heb geleerd.
- Nu zou ik de dingen anders doen, maar ik heb op dat moment mijn best gedaan en ik vergeef mezelf voor mijn fouten.
- Vandaag begin ik opnieuw.
Is het mogelijk dat je te streng bent voor jezelf? Is het tijd om jezelf te gaan vergeven? Zou je leven beter kunnen zijn met meer zelfcompassie? Leer zelfliefde beoefenen en doorbreek dit patroon van zelfkritiek met behulp van de online training Doorbreek je codependentie patronen.
wil jij leren hoe je codependentie patronen kunt doorbreken?
Volg een therapeutisch traject bij Sarah Hofman in Enkhuizen of doorbreek je ongezonde relatiepatronen tijdens een therapieweek op Samos.
Werk je liever in je eigen omgeving en op je eigen tempo aan je proces, doe dan de online training “Doorbreek je codependentie patronen.”
