Soms, zonder dat we het doorhebben, kan liefde ons op een punt brengen waar we onszelf beetje bij beetje beginnen te verliezen. Niet omdat we dat willen, maar omdat we zo intens verbonden raken met de ander, dat onze identiteit vervloeit met die van hen. Misschien herken je het gevoel wel – dat je zo diep in een relatie opgaat, dat je niet meer weet waar jij eindigt en de ander begint.
Ik noem dit vervloeiing en hoewel het misschien romantisch klinkt, kan het ons en onze relatie op de lange termijn juist opbreken. Misschien denk je: “Je moet elkaar alles geven in een relatie,” of “Liefde is jezelf helemaal verliezen in de ander”? Maar wat gebeurt er als we dieper kijken?
Wat is vervloeiing eigenlijk?
Vervloeiing gebeurt wanneer we zo sterk opgaan in onze relatie dat onze individuele behoeften, verlangens en dromen naar de achtergrond verdwijnen. In het begin lijkt het vaak onschuldig: je past je aan de ander aan, want je houdt van die ander en je wilt dat het goed gaat. Maar voor je het weet, ben je jezelf zo aan het vormen naar de ander, dat je niet meer goed weet wat jouw wensen zijn. De beslissingen die je maakt, de gedachten die je hebt, de manier waarop je je voelt – alles lijkt samen te vallen met die van je partner.
Misschien merk je het als je even alleen bent. Opeens weet je niet meer goed wat je wilt doen met je tijd. Waar je vroeger misschien je favoriete boek pakte, een wandeling ging maken, of tijd doorbracht met vrienden, voel je nu een leegte. Alsof je niet meer goed weet wat je met jezelf aan moet.
Hoe werkt vervloeiing fysiek en energetisch?
Vervloeiing gebeurt niet alleen op emotioneel niveau, maar heeft ook impact op je fysieke en energetische lichaam. Dit is vaak een aspect dat we over het hoofd zien, maar het is essentieel om te begrijpen hoe je je eigen energie kunt behouden in een relatie.
Fysiek kan vervloeiing zich uiten als vermoeidheid of uitputting. Je geeft zoveel van jezelf aan de ander, dat je lichaam letterlijk geen energie meer overhoudt voor je eigen behoeften. Je kunt merken dat je vaak moe bent, last hebt van hoofdpijn, of een gevoel hebt van algemene zwakte. Dit komt omdat je energie wordt opgeslokt door de constante focus op de ander en diens behoeften, waardoor er weinig overblijft voor je eigen welzijn.
Energetisch gezien kan vervloeiing aanvoelen alsof je energetische grenzen vervagen. Je laat onbewust de energie van de ander je aura binnendringen en andersom. Je emoties en stemmingen kunnen gaan fluctueren op basis van hoe de ander zich voelt, zelfs als je niet helemaal begrijpt waarom. Dit betekent dat je je soms leeg of ‘opgebrand’ kunt voelen, omdat je constant aan het geven bent, zonder jezelf energetisch te beschermen.
Het effect van energetische vervloeiing
Iedereen heeft een eigen energieveld, een persoonlijke ruimte waarin je gevoelens, gedachten en energieën zich bevinden. In een gezonde relatie blijven deze energievelden grotendeels gescheiden. Je voelt je verbonden, maar behoudt je eigen kracht en grenzen. Bij vervloeiing raken die velden zo verweven dat het moeilijk wordt om nog te voelen wat van jou is en wat van de ander.
Een gevolg hiervan is dat je emoties niet meer helemaal ‘van jou’ lijken. Je voelt bijvoorbeeld angst, verdriet of frustratie, maar weet niet goed waar het vandaan komt. Dit komt doordat je de emoties van de ander onbewust absorbeert en je energetisch niet meer goed kunt onderscheiden wat van jou is en wat van de ander.
Daarnaast kan vervloeiing je creativiteit en levensvreugde beïnvloeden. Wanneer je energie constant gericht is op de ander, blijft er weinig over voor de dingen die jou voeden. Dit kan resulteren in een gevoel van stagnatie of een gebrek aan inspiratie. Misschien voelde je je vroeger levendig en vol ideeën, maar nu lijkt alles meer als een verplichting te voelen, zonder de vonk die het leven zo mooi maakt.
Hoe herken je vervloeiing?
Vervloeiing kan zich op verschillende manieren uiten, maar er zijn enkele veelvoorkomende signalen:
Je verliest je eigen stem
Je twijfelt steeds vaker aan je eigen mening of voorkeur en het lijkt gemakkelijker om gewoon mee te gaan met wat de ander wil.
Je voelt je ongemakkelijk alleen
Tijd doorbrengen zonder je partner voelt leeg of zinloos. Je weet niet goed wat je met jezelf moet aanvangen zonder de ander.
Beslissingen draaien altijd om de ander
Je vraagt jezelf af: “Wat zou hij/zij hiervan vinden?” voordat je een keuze maakt, in plaats van eerst te bedenken wat jij eigenlijk wilt.
Je verliest oude passies
Dingen waar je vroeger van genoot, verdwijnen langzaam uit je leven. Je hebt niet meer dezelfde interesses als voorheen, omdat je zo gefocust bent op de ander.
Fysiek kun je ook bepaalde symptomen opmerken:
Chronische vermoeidheid
Omdat je zoveel energie aan de ander geeft, heb je weinig over voor jezelf.
Spanning in je lichaam
Vooral in de schouders, nek en rug, omdat je constant ‘in dienst’ van de ander staat.
Gebrek aan vitaliteit
Dingen die je vroeger met plezier deed, voelen nu als een verplichting omdat je energie leegloopt.
Waarom is vervloeiing ongezond?
Liefde draait om verbinding, dat is zeker waar. Maar in een gezonde relatie blijven beide mensen eigen individuen. Wanneer je jezelf verliest in de ander riskeer je niet alleen je eigen geluk, maar ook het evenwicht in de relatie. Een relatie waarin één persoon voortdurend toegeeft en zichzelf opoffert, verliest uiteindelijk de balans. En, misschien nog belangrijker, jijzelf kunt het gevoel krijgen dat je leeg bent, alsof er een deel van jou ontbreekt.
Hoe kun je jezelf fysiek en energetisch terugvinden?
Als je merkt dat je in de val van vervloeiing bent gelopen, wees dan lief voor jezelf. Dit is niet egoïstisch of iets waar je je voor moet schamen. Het overkomt velen van ons. De eerste stap naar herstel is bewustwording. Zodra je beseft dat je jezelf bent kwijtgeraakt, kun je langzaam beginnen met jezelf weer te ontdekken.
1. Breng meer tijd alleen door
Dit kan in het begin ongemakkelijk voelen, vooral als je eraan gewend bent om altijd met de ander te zijn. Maar probeer elke week tijd in te plannen voor jezelf. Ga wandelen, lees een boek, of doe iets wat je vroeger leuk vond. Herinner jezelf eraan wie jij bent, los van de relatie.
2. Bescherm je energie
Leer technieken om je eigen energieveld te bewaken, zoals meditatie, visualisaties of ademhalingsoefeningen. Dit helpt je om energetische grenzen te herstellen en je eigen energie op te laden.
3. Ga terug naar je passies
Wat vond je leuk om te doen voordat je in de relatie zat? Welke hobby’s of bezigheden maakten je blij? Begin ze opnieuw te verkennen, zelfs als het in kleine stapjes is.
4. Communiceer je behoeften
Het kan lastig zijn om je eigen wensen en verlangens weer duidelijk te maken, vooral als je gewend bent om te pleasen en/of te vervloeien. Maar het is belangrijk om te communiceren wat jij nodig hebt, zonder je schuldig te voelen.
5. Stel grenzen
Leer waar jouw grenzen liggen en wees niet bang om ze te bewaken. Grenzen zijn gezond en essentieel voor een evenwichtige relatie.
wil jij leren hoe je codependentie patronen kunt doorbreken?
Volg een therapeutisch traject bij Sarah Hofman in Enkhuizen of doorbreek je ongezonde relatiepatronen tijdens een therapieweek op Samos.
Werk je liever in je eigen omgeving en op je eigen tempo aan je proces, doe dan de online training “Doorbreek je codependentie patronen.”
