Heb je je ooit afgevraagd wat de oorzaak is dat twee mensen zich meteen tot elkaar aangetrokken voelen? Hoe kan het bijvoorbeeld dat je iedere keer een relatie krijgt met hetzelfde type persoon dat misbruik van je maakt? Voelt het alsof je vriendinnen net als je moeder zijn? Ben je verlegen en zoek je daarom een extraverte, flamboyante partner?

Hoewel er geen bekende oorsprong is van het gezegde “Opposites attract” lijkt het concept verband te houden met de Coulomb’s Law of physics (1785). De elektrische kracht tussen positief (+) en negatief (-) is sterker naarmate de twee dichterbij elkaar komen. Dit is een natuurwet, die ook voor relaties geldt.

Maar waar tegenpolen elkaar aantrekken, doen disfuncties dat ook. Sommige soorten van mentale problematiek lijken zich op natuurlijke wijze tot elkaar aan te trekken.

Een ander fenomeen “het gelijke trekt het gelijke aan” helpt verklaren hoe sommige mensen van nature worden aangetrokken door hun eigen problematiek.

Het concept van de Britse schrijver en filosoof James Allen (1909) kunnen we dan begrijpen. “De ziel trekt dat aan wat het heimelijk koestert, hetgeen waarvan het houdt en ook hetgeen waarvoor het bang is.” Dus precies waar een persoon het meest bang voor is, zou zij/hij zich onbewust het sterkst toe aangetrokken kunnen voelen.  Dit kan gevaarlijk zijn voor een persoon die ernstige trauma’s heeft ervaren.

Het begrijpen van de natuurlijke aantrekkingskracht die twee mensen hebben, is een basis om een gezonder alternatief te ontdekken. Hier wat voorbeelden van soorten aantrekkingskracht:

Magnetische aantrekkingskracht

Hoe dichter twee tegengestelde magneten bij elkaar komen, hoe sterker de verbinding:

• Introvert/extravert: introverten worden aangetrokken tot diegenen die comfortabel zijn in sociale omgevingen en kunnen helpen om een voor hun angstige situatie te stabiliseren. Extraverten houden van de rust die een introvert iemand van nature bezit.
• Hyperactief/rustig: Rustige mensen hebben de neiging om momenten te hebben dat hun hersenen zijn ‘uitgeschakeld’, wat een direct contrast is met het constante overdenken van de meeste hyperactieve mensen. In zekere zin wil ieder een stukje van wat de ander van nature heeft.
• Gevoelig/stoïcijns: een gevoelig persoon voelt diep in zich dat het een opluchting is om bij iemand te zijn die dat niet is. Stoïcijnse mensen hebben de neiging om de intensiteit van de gevoelige persoon te bewonderen.

Het gelijke trekt het gelijke aan

Dit idee van “soort zoekt soort” manifesteert zich in relaties met een match van twee mensen met dezelfde soort persoonlijkheidskenmerken:

• Niemand begrijpt een passief-agressief persoon zo goed als een ander passief-agressief persoon. Dit persoonlijkheidskenmerk wordt gekenmerkt door iemand die woede voelt, maar dit niet direct zal uiten. In plaats daarvan uit het zich bijvoorbeeld in vergeetachtigheid, of uitstel van een taak die herhaaldelijk is gevraagd.
• Een persoon met een obsessief-compulsieve stoornis waardeert een andere persoon met soortgelijk gedrag. De twee hebben de neiging elkaar te voeden en hun disfunctionele acties te normaliseren.
• Aanvallen van angst en/of paniekaanvallen worden het best begrepen door anderen die onder dezelfde aandoening lijden. Degenen die niet een intense angst ervaren hebben de neiging de situatie en haar effect te minimaliseren.

Disfuncties die matchen

Voorbeelden van gemeenschappelijke stoornissen die van nature tot elkaar worden aangetrokken, in een cyclus die de voortzetting van de disfunctie bestendigt:

• Verslaafden/codependents: om als verslaafden goed te gedijen, is er iemand nodig die hun verslaving mogelijk maakt. Codependents genieten ervan anderen te redden, vooral diegenen die hen het meest nodig hebben.
• Bindingsangst/verlatingsangst:. Een persoon met bindingsangst is net zo onveilig gehecht als een persoon met verlatingsangst. Alleen de strategie om met de onveiligheid om te gaan is anders. De bindingsangstige wil geen commitment om geen pijn te voelen. De verlatingsangstige wil voortdurend bevestiging van commitment om geen pijn te voelen. Wat de bindingsangstige weer de zekerheid geeft dat de ander de relatie niet zo maar zal verlaten. De twee blijven elkaar voeden in hun angst.
• Agressie/onderdrukking: de stijl van woede en agressie lijkt aan te slaan bij diegene die niet terug zal vechten, zoals een persoon die zijn/haar woede onderdrukt. Een onderdrukt persoon bewondert ook het vermogen van de agressor om woede te kunnen loslaten en er niet keer op keer op terug te komen.

Ouderlijke aantrekkingskracht

Een persoon voelt zich vaak onbewust aangetrokken tot een partner die in gedrag lijkt op een van zijn ouders:

• Favoriete ouder trouwen: een persoon kan mogelijk een relatie met een ander aangaan vanwege de sterke overeenkomsten die de ander heeft met de ouder die ze het meest aanbidden. Hoewel dit misschien in het begin gunstig is, vermindert de seksuele aantrekking vaak gedurende de relatie.
• Minst favoriete ouder trouwen: Anderen gaan een relatie aan met een persoon die het meest lijkt op de ouder met wie ze worstelden of waarin onverwerkt issues een rol spelen. Dit is een onderbewuste poging om de gebroken relatie tussen het volwassen kind en haar/zijn ouder te genezen.

Trauma herhaalt zich

Helaas, wanneer een trauma niet goed is verwerkt, plaatsen mensen zich vaak in vergelijkbare kwetsbare situaties, net zo lang tot het trauma is verwerkt.

• Misbruikers/misbruikten: dit wordt het meest duidelijk aangetoond wanneer een persoon stopt met de ene gewelddadige relatie om vervolgens de volgende weer aan te gaan. Totdat de reden voor deze tolerantie van het misbruik wordt aangepakt, zal een persoon het misbruikte patroon blijven herhalen.

Problemen gaan niet vanzelf weg. Trauma’s zullen verwerkt moeten worden en er moet bewustzijn verkregen worden, anders zullen de patronen blijven. Het doorbreken van patronen, stelt je open voor gezonde en functionele relaties.