The Still Face Experiment

Onveilige hechtingsstijlen

Dit filmpje toont aan hoe belangrijk het is voor een baby om zich veilig te kunnen hechten.

Ieder mens heeft behoefte aan een ander die emotioneel dichtbij staat en bij wie hij zich veilig voelt. In dit experiment, genaamd ‘Still Face’, zit een baby tegenover zijn moeder.

Ze hebben wederzijds leuk contact met elkaar. De baby toont allerlei gezichtsuitdrukkingen en zijn moeder reageert daarop. Dan wendt de moeder haar hoofd af, en wanneer zij haar kind weer aankijkt, is er niets meer van haar gezicht af te lezen. Ze heeft een ‘still face’ en reageert niet meer op haar kind. Je ziet hoe de baby binnen een minuut in paniek raakt. Hij probeert van alles: hij strekt zijn armpjes naar haar uit, hij wendt zich af, hij schreeuwt. Je ziet duidelijk dat hij zich slecht voelt.

Dat is precies het principe van hechting: je hebt als kind je ouder nodig om gespiegeld te worden en de ouder laat merken dat die er voor het kind is door oogcontact te maken en te reageren met lichaamstaal.

Verlatingsangst en bindingsangst

Als daar in jouw kindertijd wat mis is gegaan, doordat je ouder te vaak emotioneel niet beschikbaar was, raak je onveilig gehecht. Je kunt dan of heel erg je best gaan doen om aandacht te trekken (angstig gepreoccupeerd gehecht) om de eenzaamheid niet te hoeven voelen. Dit kan in je relaties leiden tot verlatingsangst, co-dependentie of relatieverslaving.

Of je stopt op een gegeven moment met proberen contact te maken omdat je er al van uitgaat dat je toch niet krijgt wat je nodig hebt (angstig vermijdend gehecht). Hierdoor leek het of je geen eenzaamheid meer hoefde te voelen omdat je geen verwachtingen meer had. Maar uit onderzoek is gebleken dat mensen met deze vermijdende stijl wel degelijk fysieke stress ervaren en het onafhankelijk gedrag ook puur een strategie is. Deze hechtingsstijl kan leiden tot bindingsangst en net zo goed tot codependentie en relatieverslaving.

De twee onveilige hechtingsstijlen kunnen elkaar afwisselen. Als er uit de verschillende reacties van de ouders geen conclusie te trekken is en zij daarin onbetrouwbaar zijn, kan er verwarring ontstaan, waardoor je niet meer weet welke strategie het effectiefst is, aandacht vragen of terugtrekken. Dit leidt tot chaos (gedesorganiseerd gehecht) wat zich o.a. kan uiten in onbetrouwbaarheid en grenzeloosheid.